Katowice oficjalnie mają nowy skwer. Nosi nazwę Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Chodzi o skwer u zbiegu ulic Bogucickiej i Czecha w Katowicach. Oficjalnie nadano mu nazwę na sesji Rady Miasta Katowice. W uroczystości otwarcia pod nową nazwą wzięły udział m.in. władze miasta, radni, czy członkowie NZS.
„W latach 80. XX wieku NZS był studenckim odpowiednikiem „Solidarności” i skupiał młodych ludzi chcących organizacji studenckiej niezależnej od władz państwowych, pragnących demokratyzacji życia akademickiego, przestrzegania podstawowych swobód politycznych i poszanowania praw człowieka. Obecnie NZS jest największą organizacją studencką w Polsce, zajmuje się aktywizacją środowiska studenckiego, reprezentowaniem interesów studentów i budowaniem społeczeństwa obywatelskiego poprzez realizację różnego rodzaju projektów, m.in. o charakterze społecznym, kulturalnym, charytatywnym, wspierającym rozwój młodych ludzi, przedsiębiorczość i kreatywność. Doceniamy i pamiętamy o tym, a dziś dajemy symboliczny wyraz naszego uznania dla dawnych i obecnych działaczy” – mówi prezydent Katowic Marcin Krupa.
Nadanie nazwy to inicjatywa radnej KO Barbary Wnęk-Gabor, poparli ją przedstawiciele wszystkich klubów w Radzie Miasta Katowice.
„Nadanie skwerowi w Katowicach nazwy Niezależnego Zrzeszenia Studentów jest oddaniem szacunku tym odważnym, młodym ludziom, którzy w latach 80. XX wieku, najczęściej ryzykując swoją karierę zawodową, czasami zdrowie, nie bali się walczyć o nową, wolną Polskę. NZS w województwie katowickim obecny był na wielu uczelniach: Uniwersytecie Śląskim, Politechnice Śląskiej, Akademii Ekonomicznej, Śląskiej Akademii Medycznej, a także Akademii Wychowania Fizycznego, Akademii Sztuk Pięknych i Akademii Muzycznej, dlatego tak ważne dla mnie było to, aby organizacja ta w stolicy naszego województwa została upamiętniona” – mówi radna Barbara Wnęk-Gabor.
Rys historyczny przygotowany przez miasto Katowice:
Niezależne Zrzeszenie Studentów (NZS) jest niezależnym, samorządnym i niezwiązanym z żadną partią polityczną stowarzyszeniem, które zostało założone 22 września 1980 roku po fali strajków robotniczych w sierpniu 1980 roku. Organizacja była studenckim odpowiednikiem „Solidarności” i skupiała młodych ludzi walczących o niezależną od władz państwowych organizację studencką. Dopominali się oni demokratyzacji życia akademickiego, przestrzegania podstawowych swobód politycznych i praw człowieka oraz szanowania polskich tradycji niepodległościowych. Pierwszym przewodniczącym NZS-u został Jarosław Guzy.
Stowarzyszenie zostało zarejestrowane przez władzę dopiero 17 lutego 1981 roku po strajkach studenckich zapoczątkowanych na Uniwersytecie Łódzkim. Ich uczestnicy domagali się m.in. rejestracji NZS-u, zniesienia przymusu nauczania języka rosyjskiego i przedmiotów indoktrynacyjnych, zniesienia cenzury w wydawnictwach naukowych, prawa do swobodnego wyjazdu za granicę, uwolnienia więźniów politycznych oraz ukarania winnych stłumienia protestów robotniczych w grudniu 1970 roku. Najsilniejsze, górnośląskie struktury NZS powstały w październiku 1980 roku na Uniwersytecie Śląskim i Politechnice Śląskiej (najpierw w Gliwicach, później na wydziałach w Katowicach). Stowarzyszenie funkcjonowało także na Akademii Ekonomicznej i Śląskiej Akademii Medycznej. Pierwsze spotkanie przedstawicieli NZS województwa katowickiego odbyło się 3 listopada 1980 roku na Wydziale Nauk Społecznych UŚ. Powstał wtedy Regionalny Komitet Porozumiewawczy Uczelni Górnego Śląska. Na kolejnym spotkaniu 7 listopada zmienił on nazwę na Regionalny Komitet Koordynacyjny NZS Uczelni Górnego Śląska.
Legalną działalność NZS-u zakończyło wprowadzenie stanu wojennego. W tym czasie wielu jego członków zostało aresztowanych. W niektórych ośrodkach NZS (również katowickim) prowadził działalność podziemną. Ponowne zalegalizowanie działalności NZS-u nastąpiło 22 września 1989 roku. Od tego czasu stowarzyszenie stopniowo zmieniało profil swojej działalności, ograniczając inicjatywę polityczną, a koncentrując się na reprezentowaniu interesów studenckich i organizowaniu przedsięwzięć kulturalno-rozrywkowych. Obecnie aktywizuje środowisko akademickie, budując świadome społeczeństwo obywatelskie.
