Metropolia szykuje się do budowy spalarni. Powoła spółkę celową „GZM – Czysta Energia”, ale jednoznacznie lokalizacji inwestycji nie wskazuje. Choć Katowice są jednym z miejsc, w których taki obiekt może się pojawić. Wcześniej pojawiła się propozycja zrealizowania inwestycji w rejonie Dąbrówki Małej. Spalarnia ma pochłonąć około 800 mln zł. Lokalizację poznamy dopiero w 2021 roku, po konsultacjach społecznych, które zorganizuje GZM.
– Powstanie instalacji termicznego przetwarzania odpadów komunalnych, to dla nas jedno ze strategicznych działań. Odpadów produkujemy coraz więcej, drastycznie wzrastają ceny za ich zagospodarowanie, co przekłada się na wyższe opłaty, które bezpośrednio ponoszą mieszkańcy GZM. Tymczasem ok. 30 proc. odpadów komunalnych może zostać wykorzystanych do produkcji energii elektrycznej oraz ciepła. Utworzenie instalacji, a co za tym idzie powołanie spółki, która ten proces ma przeprowadzić, pomoże nam ustabilizować koszty związane z zagospodarowaniem odpadów i ograniczyć dynamikę podwyżek, z którymi mamy aktualnie do czynienia. Zyskamy w ten sposób również kontrolę nad systemem gospodarowania odpadami, co pozwoli uchronić nas przed niebezpiecznymi pożarami składowisk i magazynów, gdy do atmosfery emitowane są szkodliwe zanieczyszczenia – mówi Grzegorz Podlewski, wiceprzewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
A tych w województwie śląskim w 2019 roku – według danych Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej – było 14.
Metropolia podaje, że wyprodukowana energia w spalarni mogłaby ogrzewać budynki i obiekty użyteczności publicznej. Według urzędu powinniśmy na nią patrzeć jak na nowoczesną elektrociepłownie zasilaną odpadami. To argument, który podnosił przy proponowaniu lokalizacji w Katowicach miejski radny Dawid Durał.
„W Krakowie Ekospalarnia działa od prawie czterech lat i rocznie z ok. 220 tys. ton odpadów produkuje tyle energii elektrycznej, ile potrzeba do zasilenia wszystkich linii tramwajowych, kursujących po Stołecznym Królewskim Mieście. Jednocześnie zaspokaja około 7,5 proc. rocznych potrzeb systemu ciepłowniczego miasta Krakowa” – przekonują urzędnicy.
Spółka na strat dostanie 20 mln zł
GZM – Czysta Energia będzie w całości należeć do samorządów GZM. Uchwała podjęta przez Zgromadzenie GZM rozpoczyna proces tworzenia spółki. Rejestracja potrwa kilka miesięcy, będzie miała swoją siedzibę na razie przy ul. Barbary, tam gdzie mieście się GZM w Katowicach.
„Spółki komunalne co do zasady pełnią misję publiczną, a więc w przeciwieństwie do podmiotów typowo biznesowych, ich celem nie jestem osiąganie jak najwyższego zysku z narzuconej marży, ale wyników tzw. zero-plus. Nie chodzi oczywiście o to, że mają one nie zarabiać na siebie, ale o to, aby ich bilans finansowy zapewnił stabilne funkcjonowanie oraz pozwolił planować konieczne inwestycje usprawniające proces technologiczny. Taką gwarancję daje nam właśnie spółka komunalna. Bo niestety przykłady z kraju pokazują, że wraz ze zniesieniem regionalizacji, ceny w niezależnych od samorządów, komercyjnych instalacjach zaczęły drastycznie wzrastać, podczas gdy w inwestycjach komunalnych lub zrealizowanych w formule partnerstwa publiczno-prywatnego są trzy razy niższe” – wyjaśnia Grzegorz Podlewski.
Spółka ma dysponować na razie majątkiem wysokości 20 mln zł. Sama inwestycja pochłonie 800 mln zł. Musi być jeszcze wpisana na specjalną listę ministerialną – to potrwa do końca roku.
Jak wylicza GZM w naszym regionie produkujemy 40 procent więcej odpadów niż średnia krajowa. Zgodnie z danymi podawanymi przez GZM wytwarzamy o prawie 21 proc. odpadów więcej niż zakładały to prognozy zawarte w Planie Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego, co w przypadku miast i gmin Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oznacza wzrost o ponad 162 tysięcy ton śmieci rocznie. W 2018 roku na terenie GZM zebrano łącznie ok. 943 tys. ton odpadów komunalnych, co stanowiło ok. 446 kg w przeliczeniu na jednego mieszkańca.
„W związku z tym koniecznym jest budowa zarówno instalacji GZM o wydajności 250 tys. Mg/rok, jak i tej z komplementarnego projektu PEC Gliwice Sp. z o.o. o wydajności 80 tys. Mg/rok. Uruchomienie tych dwóch instalacji pozwoli zapewnić bezpieczeństwo ekologiczne w zakresie zagospodarowania odpadów komunalnych na terenie Metropolii, również zapewni istotny wpływ samorządom GZM na kontrolę cen zagospodarowania odpadów komunalnych” – możemy przeczytać w uzasadnieniu podjętej we wtorek (26 maja) uchwały, powołującej spółkę GZM-Czysta Energia.
